ΔΙΑΦΟΡΕΣ   ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ   ΚΑΙ   ΘΕΑΤΡΟΥ

    Στο θέατρο παίζουν οι ηθοποιοί «ζωντανά». Όταν γίνονται λάθη κι άστοχες κινήσεις, πρέπει να αντιμετωπίζονται εκείνη τη στιγμή.                                                    

        Στον κινηματογράφο, επειδή είναι «κονσέρβα», υπάρχει η δυνατότητα να γίνουν διορθώσεις. Έτσι κι αλλιώς κάθε σκηνή επαναλαμβάνεται μέχρι να επιτευχθεί το ζητούμενο και πάντα επιλέγεται η καλύτερη απόδοσή του.

    Ο κινηματογράφος έχει μεγαλύτερες τεχνικές δυνατότητες (εφφέ). 

        Στο εξωτερικό οι θεατρικές παραστάσεις έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες.

    Στον κινηματογράφο το μάτι του θεατή είναι κυρίως το μάτι της κάμερας.

    Στο θέατρο το μάτι του θεατή εστιάζει σε ό,τι τον ελκύει αισθητικά ή σε ό,τι επιλέγει διανοητικά.

    Ο ηθοποιός βρίσκεται σε απόλυτη σύνδεση με τον περιβάλλοντα χώρο στον οποίο διαδραματίζεται η σκηνή ―στο θέατρο υπερβολικά, στον κινηματογράφο πιο φυσικά.

    Στο θέατρο συμμετέχει το κοινό 

     α) έμμεσα (με τη φυσική αντίδραση:γέλιο, κλάμα, χειροκρότημα,κ.λ.π.)                                                                

     β) άμεσα (στις πρωτοποριακές παραστάσεις επηρεάζει την εξέλιξη του μύθου ή γίνεται μέρος του).                                                   

    Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνεται μία θεατρική παράσταση είναι μεταβαλλόμενες.

     Είναι δεδομένο ότι      

     1) κάθε φορά το κοινό αλλάζει και                                

     2) όπως είναι φυσικό, διαφοροποιείται η φυσική, η πνευματική ή η ψυχική κατάσταση των ηθοποιών.

Γι’ αυτό κάθε θεατρική παράσταση είναι μοναδική.

 Πώς ακριβώς συμβαίνει αυτό;                                                                                                

   Είναι αυτονόητο ότι το κοινό επηρεάζει την ποιότητα μιας παράστασης. Η θετική αντίδραση ανεβάζει την ποιότητα, γιατί επηρεάζεται άμεσα η ψυχική διάθεση των ηθοποιών θετικά κι επομένως αποδίδουν καλύτερα.

   Κάποιες φορές αρκεί να μην είναι έστω και ένας από τους ηθοποιούς σε καλή φυσική κατάσταση για να επηρεαστεί αρνητικά η απόδοση και των άλλων, αφού κάθε τι είναι αποτέλεσμα συνολικής προσπάθειας και αλληλεξάρτησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αλληλεπίδρασης είναι η γνωστή φράση, που μεταφορικά χρησιμοποιείται και σε άλλους χώρους, «δώσε μου ατάκα».

    Λόγω της άμεσης επαφής στο θέατρο λειτουργούν όλες οι αισθήσεις.                       

        Σε πρωτοποριακές παραστάσεις μπορεί ο θεατής να έχει την εμπειρία να αγγίξει μέρος του σκηνικού ή ηθοποιό.

    Η κινηματογραφική ταινία δίνει τη δυνατότητα να δει κάποιος ένα έργο, όσες φορές θέλει, επαναλαμβάνοντάς το ολόκληρο ή τμηματικά ή κατά σκηνή. Μπορεί δηλαδή να κάνει πολλαπλές αναγνώσεις. Επεξεργάζεται εκ νέου το θέμα, επανεξετάζει, μελετά, ερμηνεύει ή εν τέλει το επαναλαμβάνει κατ’ επανάληψη.

        Η ταινία παραμένει ίδια και αναλλοίωτη στο χρόνο ως προς την καλλιτεχνική της αξία, ενώ η θεατρική παράσταση είναι ανεπανάληπτη και ως προς την ημέρα ακόμα.

 Προκύπτει επομένως το ερώτημα:

 Θα μπορούσε μία θεατρική παράσταση να μαγνητοσκοπηθεί προκειμένου να διασωθεί;           

   Μόνο ως προς μερικά στοιχεία της, τα οποία είναι κυρίως επιφανειακά. Αυτό, που λέγεταιατμόσφαιρα στην αίθουσα του θεάτρου και που είναι η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα σε μια παράσταση και μια ταινία, είναι αδύνατον να καταγραφεί και να μεταφερθεί με τη μαγνητοσκόπηση.

    Μια ταινία μπορώ να την δω και στο σπίτι μου. (Video, Home Cinema, DVD) Βεβαίως το κοινό ακόμα αντιμετωπίζει τον κινηματογράφο ως κοινωνική εκδήλωση και θέλει να πηγαίνει εκεί για να την δει.      

 Η ποιότητα της ταινίας δεν εξαρτάται από το χώρο αλλά από την ποιότητα των μηχανημάτων προβολής.          

        Στο θέατρο το κοινό επιλέγει να πάει, προγραμματίζει ίσως να κλείσει θέσεις καιρό πριν. Πολλές φορές η τηλεόραση προβάλλει θεατρικές παραστάσεις, όπως έχουν παιχτεί στο θέατρο. Άλλες φορές πάλι θεατρικά έργα, τα οποία έχουν σκηνοθετηθεί (τηλεσκηνοθεσία) και γυριστεί ειδικά για την τηλεόραση. Σε αυτήν την περίπτωση συμβαίνει ό,τι και στον κινηματογράφο.